Dla kogo sklep w oparciu o SaaS? Dla kogo zakup licencji?

Sklep internetowy można prowadzić w oparciu o platformę e-commerce dostarczaną i utrzymywaną w modelu SaaS, jak i bazując na oprogramowaniu zakupionym na własność w formie licencji.

Czy zatem SaaS jest dla początkujących i małych, a duże podmioty powinny zamówić rozwiązanie dedykowane? Tomasz Tybon z Dreamcommerce – firmy, która oferuje obydwa typy rozwiązań – rozwiewa mity dotyczące obu modeli.

Dostępne platformy e-commerce, niezbędne do założenia i prowadzenia sklepu internetowego, różnią się nie tyle zakresem funkcjonalności, co sposobem, w jaki są udostępniane klientom. Dostawcy oprogramowania sklepów internetowych oferują je w modelu licencji oprogramowania lub SaaS. W pierwszym wypadku nabywca po prostu kupuje od dostawcy kopię aplikacji na nośniku fizycznym lub w wersji cyfrowej do pobrania. W drugim modelu, zwanym usługowym (ang. Software as a Service, w skrócie SaaS), oprogramowanie jest wynajmowane od dostawcy, a jego użytkownik wnosi cykliczne opłaty abonamentowe, zwykle miesięczne lub roczne, przez okres trwania umowy. Przykładem SaaSu jest platforma Shoper.

W których sytuacjach lepiej sprawdzi się SaaS, a w których aplikacja na własność? Jakie są korzyści z użytkowania własnego oprogramowania, a jakie wynikają z jego wynajmowania?

Model dzierżawy usługi czyli SaaS

W przypadku oprogramowania oferowanym w modelu usługowym (SaaS), wszystkie obowiązki związane z utrzymaniem infrastruktury, aktualizacją oprogramowania i wsparciem technicznym są realizowane przez dostawcę usługi. Przedsiębiorca nie zaprząta sobie głowy kwestiami technicznymi: czy wynająć serwer wirtualny czy dedykowany, jaki plan hostingowy wybrać. Sklep jest w praktyce dostępny od ręki, wystarczy wypełnić formularz na stronie dostawcy, wprowadzić produkty i można zacząć sprzedaż. Oprogramowanie e-commerce jest automatycznie aktualizowane przez dostawcę, dzięki czemu klient otrzymuje na bieżąco zarówno narzędzia poprawiające funkcjonalność platformy, jak i jej bezpieczeństwo. Oprogramowanie jako usługa jest proste w użytkowaniu i konfiguracji. Oferowane jest w formie pakietu o określonej funkcjonalności i zawartości, którą, w razie potrzeby, można modyfikować, zamawiając bardziej zaawansowany pakiet, dodając niestandardowe funkcje, czy więcej miejsca na serwerze itp. W wypadku platformy SaaS ciekawa i ważna jest opcja bezpłatnego testowania jej przez określony czas przed finalnym uruchomieniem sklepu, co pozwala klientowi ocenić funkcjonalność platformy i zrozumieć zasady zarządzania.

Rozwiązanie pudełkowe czyli dedykowane

W wypadku oprogramowania własnościowego zadania techniczne przechodzą na stronę przedsiębiorcy. Nabywając „pudełkową” licencję oprogramowania e-commerce staje się on jego właścicielem z całym „dobrodziejstwem inwentarza”. Uzyskuje pełny dostęp do plików źródłowych, co pozwala modyfikować oprogramowanie pod kątem bardzo specyficznych potrzeb danego biznesu oraz dodawać do niego własne, niestandardowe rozwiązania. Do wdrożenia platformy musi jednak wcześniej dysponować serwerem i planem hostingowym. Te zaś zwykle trzeba zakupić oddzielnie, pamiętając przy okazji o tak istotnych sprawach, jak to, by serwer spełniał wymagania techniczne oprogramowania, np. obsługiwał określone rodzaje skryptów. Słowem, klient musi liczyć się z dodatkowymi kosztami i obszarami związanymi z rozwojem platformy, o które musi zadbać bez względu na to, czy dotyczą strony techniczno-funkcjonalnej, czy wizualnej e-sklepu.

Co wybrać…

Platforma SaaS umożliwia szybkie uruchomienie działalności bez długotrwałych wdrożeń i znaczących nakładów finansowych. To czyni z niej rozwiązanie idealne dla przedsiębiorców, którym zależy na relatywnie szybkiej realizacji założonych celów biznesowych. Z modelu SaaS chętniej skorzystają również ci, którzy z różnych względów - np. braku czasu, doświadczenia, zaplecza technicznego, ograniczonego budżetu - nie mogą bądź nie chcą samodzielnie zajmować się utrzymaniem oprogramowania e-commerce. Wraz z rozwojem rynku technologii chmurowych oraz pojawianiem się kolejnych innowacji w tym zakresie, rozwiązania SaaS stały się bardziej uniwersalne, stabilniejsze i elastyczne. Szczególnie ostatnia z cech wymaga podkreślenia, bo umożliwia dostosowanie oprogramowania do potrzeb konkretnego biznesu. Wszystko to sprawia, że z tego modelu coraz chętniej korzystają małe, ale i największe przedsiębiorstwa.

Własne oprogramowanie bywa dobrym wyborem dla przedsiębiorców, którzy mają doświadczenie w prowadzeniu projektów internetowych oraz dysponują własnym zasobem programistów i czasem. W praktyce dość często wybierają je większe firmy, które mogą sobie pozwolić na stałe inwestycje finansowe w infrastrukturę IT oraz te, które już taką dysponują. W takich organizacjach realizacja celów biznesowych może być rozłożona na dłuższy czas, ponadto są one w stanie oddelegować pracownika lub zespół pracowników wyłącznie do obsługi technicznej platformy e-commerce. Przykładowe prace z tego zakresu – programistyczne, graficzne czy webmasterskie – to bowiem typowe zadania dla działu IT.

Choć stereotyp mówi, że SaaS jest rozwiązaniem dla początkujących lub małych podmiotów, a oprogramowanie dedykowane dla większych – w praktyce nie ma powodu, by również większe firmy nie korzystały z rozwiązań typu SaaS. Przed wyborem określonego modelu warto zadać sobie pytanie: ile czasu mogę przeznaczyć na czynności techniczne? I czy na pewno chcę go poświęcać na optymalizację e-sklepu, usuwanie usterek i serwisowanie oprogramowania, zamiast skupić się na sprzedaży, planowaniu kampanii promocyjnych i budowaniu relacji z klientami?

Pod względem funkcjonalnym, między oprogramowaniem w modelu usługowym a licencjonowanym, nie ma zazwyczaj dużych różnic. Ostateczny kształt i funkcjonalność platformy e-commerce zależy w obu wypadkach od właściciela e-sklepu i od jego decyzji, jak rozbudowywać swój biznes. W tym kontekście istotna staje się skalowalność usługi, czyli łatwość wdrażania dodatkowych modułów (aplikacji) i integracja niestandardowych funkcji, a także komfort prowadzenia biznesu. Często wraz z usługą oprogramowania zyskuje się też cały pakiet korzyści – możliwość zadbania o więcej obszarów w ramach jednego usługodawcy: zakup domeny, wsparcie techniczne, pomoc prawną (np. przy tworzeniu regulaminu sklepu), gotowe integracje płatności internetowych, systemów magazynowych i kurierów oraz cały wachlarz narzędzi wspierających sprzedaż, jak kampanie AdWords czy sklep na Facebooku.